Bệnh viêm ruột hoại tử ở gà là một trong những căn bệnh nguy hiểm nhất đối với đàn gà của các hộ chăn nuôi. Bệnh gây ra thiệt hại nặng nề về mặt kinh tế, đồng thời ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và năng suất của đàn gà. Chúng ta sẽ tìm hiểu sâu hơn về căn bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng cho đến cách phòng ngừa và điều trị hiệu quả qua bài viết dưới đây của hfdx.org nhé!
Tìm hiểu về bệnh viêm ruột hoại tử ở gà, tác nhân chính
Bệnh viêm ruột hoại tử ở gà chủ yếu do vi khuẩn Clostridium perfringens gây ra. Vi khuẩn này thường cư trú trong đường tiêu hóa của gà và chỉ gây bệnh khi có các yếu tố thuận lợi.
- perfringens là vi khuẩn kị khí, gram dương, có khả năng sinh bào tử. Bào tử của vi khuẩn này rất bền vững, có thể tồn tại trong môi trường khắc nghiệt như nhiệt độ cao, độ ẩm thấp và các hóa chất khử trùng thông thường.
Ngoài C. perfringens, một số loại ký sinh trùng đường ruột như Eimeria cũng có thể góp phần gây bệnh viêm ruột hoại tử ở gà. Sự kết hợp giữa vi khuẩn và ký sinh trùng khiến cho tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.
Biểu hiện cho thấy gà bị viêm ruột hoại tử

Triệu chứng lâm sàng
Gà mắc bệnh viêm ruột hoại tử thường có các triệu chứng sau:
- Suy nhược, ủ rũ, mất nước
- Giảm hoặc mất khả năng ăn uống
- Phân lỏng, có màu nâu đỏ hoặc màu xanh, lẫn máu và nhầy
- Bụng chướng, đau quặn
- Sốt cao, khó thở
- Tử vong đột ngột, đặc biệt ở giai đoạn cấp tính của bệnh
Nếu quan sát thấy gà có những biểu hiện trên, người chăn nuôi cần nhanh chóng cách ly gà bệnh và tiến hành các biện pháp điều trị kịp thời.
Bệnh tích trên cơ thể
Khi mổ khám gà chết vì bệnh viêm ruột hoại tử, chúng ta có thể quan sát thấy:
- Thành ruột mỏng, dễ rách, chứa nhiều khí
- Niêm mạc ruột sưng, xuất huyết, hoại tử, phủ lớp giả mạc màu xám hoặc nâu
- Gan sưng to, xuất huyết, có nhiều điểm hoại tử
- Lách teo nhỏ hoặc sưng to, mềm, dễ vỡ
- Thận sưng, đổi màu, xuất hiện các đốm trắng
- Phúc mạc viêm, dính, tích dịch đục
Những tổn thương này chủ yếu tập trung ở phần ruột non và manh tràng.
Bệnh viêm ruột hoại tử – Kẻ thù số một của năng suất đàn gà
Bệnh viêm ruột hoại tử gây ra những tác động tiêu cực đến năng suất và hiệu quả chăn nuôi đàn gà:

- Giảm tỷ lệ sống: Khi bùng phát, bệnh có thể gây chết đến 50% đàn gà, đặc biệt ở gà con và gà thịt.
- Giảm khả năng sinh sản: Gà mắc bệnh viêm ruột hoại tử thường giảm hoặc ngừng đẻ trứng. Trứng đẻ ra thường có chất lượng kém, dễ vỡ và nhiễm khuẩn.
- Làm giảm chất lượng thịt và trứng: Gà bệnh thường gầy yếu, thịt nhợt nhạt, mất nước. Trứng nhỏ, vỏ mỏng, lòng đỏ nhạt màu.
- Tốn kém chi phí điều trị và phòng bệnh: Để chữa trị và ngăn ngừa bệnh viêm ruột hoại tử, người chăn nuôi phải đầu tư nhiều loại thuốc, vaccine và chế phẩm sinh học. Điều này làm tăng chi phí chăn nuôi, giảm lợi nhuận.
Hướng điều trị cho gà bị viêm ruột hoại tử
Sử dụng kháng sinh
Để điều trị bệnh hiệu quả, cần sử dụng kháng sinh đặc hiệu nhóm Penicillin (amoxicillin, ampicillin), Lincosamide (lincomycin), Tetracycline (oxytetracycline, doxycycline)… theo chỉ định của bác sĩ thú y. Thời gian điều trị thường từ 3-7 ngày.
Lưu ý không lạm dụng kháng sinh, đặc biệt các loại kháng sinh phổ rộng vì dễ gây kháng thuốc và tồn dư trong sản phẩm.
Thuốc điều trị triệu chứng
Bên cạnh kháng sinh, cần kết hợp các loại thuốc hỗ trợ như:
- Thuốc giảm đau, hạ sốt: paracetamol, meloxicam, flunixin…
- Thuốc trợ tiêu hóa, bổ sung men vi sinh: probiotics, prebiotics, enzymes…
- Thuốc bổ sung vitamin và khoáng chất: vitamin A, E, C, selen, kẽm…
Điều chỉnh chế độ ăn uống
- Cho gà nhịn ăn 6-12 giờ khi phát hiện bệnh
- Chuyển sang thức ăn dễ tiêu, giàu đạm và vitamin như bột cá, đậu tương, rau xanh…
- Bổ sung nước sạch, mát, pha thêm chất điện giải và vitamin C
- Tránh cho ăn thức ăn ôi thiu, mốc, nhiễm khuẩn
Điều chỉnh và vệ sinh môi trường sống
- Vệ sinh, sát trùng chuồng trại, dụng cụ chăn nuôi bằng vôi bột, virkon, hóa chất khử trùng…
- Loại bỏ độc tố và mầm bệnh trong thức ăn, nước uống
- Giảm mật độ nuôi, tránh stress cho gà
- Tạo môi trường thoáng mát, thông khí tốt
- Thu dọn, xử lý chất thải, xác gà chết hàng ngày
Xem thêm: Gà Bị Đẹn Miệng: Nhận Biết và Cách Chữa Trị An Toàn
Phòng ngừa bệnh viêm ruột hoại tử ở gà

Cách ly gà nhiễm bệnh
- Khi phát hiện gà có biểu hiện nhiễm bệnh, lập tức tách riêng khỏi đàn và cho điều trị
- Các dụng cụ cho gà bệnh ăn uống cũng cần tách biệt và định kỳ vệ sinh
- Gà chết do bệnh viêm ruột hoại tử phải được tiêu hủy theo quy định
Kiểm soát mật độ đàn
- Không nuôi quá đông, mật độ tối đa 10 con/m2 với gà thịt, 5 con/m2 với gà đẻ
- Bố trí đủ thiết bị ăn uống cho số lượng gà hiện có
- Thường xuyên cải tạo, mở rộng chuồng trại cho phù hợp
Tiêm phòng vacxin
- Tiêm vacxin phòng bệnh viêm ruột hoại tử cho gà bố mẹ trước khi vào đẻ
- Tiêm nhắc lại vacxin định kỳ cho gà thương phẩm lúc 1-10 ngày tuổi
- Kết hợp vacxin với kháng thể đặc hiệu IgY trong thức ăn cho gà con
Quản lí thức ăn nước uống
- Sử dụng thức ăn công nghiệp đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm
- Bổ sung probiotic và prebiotic trong khẩu phần để cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột
- Thay nước uống hàng ngày, định kỳ kiểm tra chất lượng nước
- Khử trùng đường ống nước, bể chứa, máng uống thường xuyên
Kết luận
Bệnh viêm ruột hoại tử ở gà là mối đe dọa thường trực với người chăn nuôi. Bệnh không chỉ gây thiệt hại nặng về kinh tế mà còn ảnh hưởng xấu đến an toàn thực phẩm.
Để phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh hiệu quả, cần áp dụng đồng bộ các biện pháp về thú y, dinh dưỡng, vệ sinh môi trường. Người chăn nuôi cần nâng cao ý thức, tuân thủ quy trình chăn nuôi an toàn sinh học. Khi phát hiện bệnh, phải báo ngay cho cơ quan thú y địa phương để có hướng xử lý kịp thời.
Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về bệnh viêm ruột hoại tử ở gà. Chúc bạn chăn nuôi thành công, đàn gà luôn khỏe mạnh và cho năng suất cao.