Gà là loài gia cầm phổ biến trong chăn nuôi, tuy nhiên chúng cũng dễ mắc phải một số bệnh nguy hiểm, trong đó có bệnh sưng phù đầu hay còn gọi là bệnh Coryza. Bệnh này lây lan nhanh trong đàn gà và gây thiệt hại không nhỏ về kinh tế cho người chăn nuôi. Vậy làm thế nào để nhận biết và điều trị bệnh sưng phù đầu ở gà một cách hiệu quả? hfdx.org sẽ cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về căn bệnh nguy hiểm này.

Mục Lục

Bệnh Sưng Phù Đầu Ở Gà Là Gì?

Bệnh sưng phù đầu, hay gọi tắt là bệnh Coryza, là một bệnh truyền nhiễm cấp tính ở đường hô hấp trên của gà. Bệnh do vi khuẩn Avibacterium paragallinarum gây ra, lây lan chủ yếu qua đường hô hấp và tiêu hóa. Tốc độ lây nhiễm của bệnh rất nhanh, có thể bùng phát trên quy mô lớn chỉ trong 1-2 ngày.

Gà ở mọi lứa tuổi đều có thể nhiễm bệnh sưng phù đầu, tuy nhiên gà trên 2 tháng tuổi thường dễ mắc bệnh hơn. Tỷ lệ tử vong do bệnh thường dưới 5%, nhưng nếu không điều trị kịp thời, con số này có thể tăng lên đáng kể.

Triệu Chứng Nhận Biết Bệnh Sưng Phù Đầu

Gà bị nhiễm bệnh sưng phù đầu sẽ xuất hiện các triệu chứng đặc trưng sau 1-2 ngày ủ bệnh:

Sưng phù vùng đầu, mặt: Gà bị phù nề ở mào, mặt, mi mắt, xung quanh mũi. Các túi khí ở đầu và mặt căng phồng.
Chảy dịch mũi: Lúc đầu dịch mũi trong và loãng, sau đó đặc lại thành mủ có màu trắng đục hoặc vàng, tích tụ thành cục ở hai bên mũi.
Viêm kết mạc, chảy dịch mắt: Mắt gà sưng đỏ, có nhiều dịch mủ chảy ra. Kết mạc viêm khiến hai mi mắt dính vào nhau.
Giảm sức ăn, gầy yếu: Do sưng đau và khó thở, gà ăn ít đi, lông xù, gầy còm, mệt mỏi. Gà mái đẻ giảm 10-40% sản lượng trứng.
Tiêu chảy nhẹ: Gà phân lỏng, màu trắng hoặc vàng nhạt.

Các triệu chứng trên thường kéo dài 14-21 ngày nếu không được can thiệp điều trị.

Nguyên Nhân Gây Bệnh Sưng Phù Đầu

bệnh sưng phù đầu ở gà có thể do virus APV (Avian pneumovirus) hoặc vi khuẩn Haemophilus paragallinarum gây ra. Ngoài ra, một số yếu tố môi trường cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh như:

Môi trường chuồng nuôi ô nhiễm, không khí bị ô nhiễm khí độc (CO2, NH3, H2S,…)
Vệ sinh kém, dụng cụ chăn nuôi không được làm sạch, khử trùng đúng cách.
Thời tiết thay đổi đột ngột.
Chăn nuôi với mật độ cao, đàn gà quá đông đúc.
Khi điều kiện môi trường không tốt, sức đề kháng của gà sẽ giảm sút, dễ bị các loại virus, vi khuẩn tấn công và mắc bệnh sưng phù đầu.

Nếu đã xuất hiện dấu hiệu gà bị phù đầu thì cần xác định nguyên nhân cụ thể để có phương pháp điều trị đúng đắn. Bạn có thể nhờ người có chuyên môn hoặc đem mẫu đi kiểm tra tại các trung tâm xét nghiệm.

Cách Phòng Ngừa Bệnh Sưng Phù Đầu Ở Gà

Với bất cứ bệnh dịch nào trên gia cầm, phòng bệnh luôn là biện pháp tối ưu và kinh tế nhất. Đối với bệnh sưng phù đầu, người chăn nuôi có thể áp dụng các cách sau để phòng ngừa bệnh:

Vệ Sinh Chuồng Trại Thường Xuyên

Dọn dẹp vệ sinh chuồng trại hàng ngày, không để rác tồn đọng, tránh ruồi nhặng.
Phun thuốc sát trùng định kỳ 1 lần/tuần xử lý môi trường, tiêu diệt mầm bệnh.

Lưu ý: Sau khi phun xông hóa chất, cần đợi ít nhất 2-3 ngày mới thả gà vào chuồng để tránh gà bị nhiễm độc.

Thường xuyên vệ sinh sạch sẽ máng ăn, máng uống của gà bằng nước sạch và xà phòng.
Mỗi tháng một lần, nên tổng vệ sinh toàn bộ chuồng trại bằng vôi, nước và các hóa chất sát trùng an toàn.

Tiêm Phòng Đầy Đủ Cho Đàn Gà

Tiêm phòng đầy đủ các loại vắc-xin phòng bệnh hô hấp, phù đầu theo hướng dẫn của nhà sản xuất để tăng sức đề kháng cho gà, hạn chế nguy cơ mắc bệnh.

Đối với gà đẻ trứng và gà thịt, lịch tiêm phòng vắc-xin sẽ khác nhau một chút:

Gà đẻ trứng: Tiêm phòng lần đầu khi 8 tuần tuổi, tiêm nhắc lại định kỳ 6 tháng/lần.
Gà thịt: Tiêm phòng lần đầu ngay từ khi con nở, tiêm nhắc lại vào tuần thứ 4 và tuần thứ 12.

Tuân thủ đúng lịch tiêm phòng sẽ giúp đàn gà được bảo vệ tốt nhất trước các loại bệnh nguy hiểm.

Thực Hiện Quản Lý Chăn Nuôi Tốt

Cố gắng duy trì mật độ nuôi nhốt vừa phải, tránh đông đúc gây ô nhiễm môi trường.
Đảm bảo chế độ dinh dưỡng cân đối giàu đạm, vitamin và khoáng chất cho gà mọi lứa tuổi.
Cách ly kịp thời những con gà bị ốm, nghi ngờ mắc bệnh để tránh lây lan ra đàn gà khỏe.
Không nuôi nhốt gà mới mua cùng với đàn gà cũ mà cần cách ly ít nhất 30 ngày.

Thực Hiện Các Biện Pháp Phòng Ngừa Khác

Luôn kiểm soát nguồn gốc xuất xứ của gà giống đảm bảo đàn gà khỏe mạnh.
Theo dõi sức khỏe đàn gà hàng ngày, phát hiện kịp thời các bất thường để có biện pháp xử lý.
Thường xuyên vệ sinh, khử trùng dụng cụ chăn nuôi như chuồng, máng ăn, máng uống,…
Tăng cường sức đề kháng cho đàn gà bằng cách bổ sung vitamin, khoáng chất vào khẩu phần ăn.

Việc tuân thủ các biện pháp phòng ngừa trên sẽ giúp hạn chế đáng kể nguy cơ đàn gà mắc bệnh sưng phù đầu và các bệnh khác.

Cách Điều Trị Bệnh Sưng Phù Đầu Ở Gà

Khi phát hiện gà có dấu hiệu mắc bệnh sưng phù đầu, việc cần làm đầu tiên là cách ly ngay những con gà bệnh ra khỏi đàn gà khỏe. Tiếp theo, bạn cần áp dụng các bước điều trị sau:

Sử Dụng Thuốc Đặc Trị

Nếu bệnh sưng phù đầu do virus gây ra, các loại thuốc kháng virus sẽ được sử dụng. Còn nếu do vi khuẩn, chúng ta sẽ dùng kháng sinh để diệt vi khuẩn gây bệnh.

Tùy từng trường hợp, người nuôi gà có thể dùng các loại thuốc sau:

Kháng sinh tổng hợp: Norfloxacin, Enro, Tylosin, Amoxicillin,… để diệt vi khuẩn.
Kháng virus: Hiện chưa có loại thuốc nào điều trị đặc hiệu virus APV nhưng có thể dùng thuốc như Bromhexin, Brom-Menthol để giảm triệu chứng.

Lưu ý: Tuân thủ đúng liều lượng và cách dùng thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ thú y. Không tự ý tăng liều vì có thể gây ngộ độc cho gà.

Cách dùng thuốc: Đối với kháng sinh, bạn có thể hòa tan vào nước uống hoặc trộn vào thức ăn cho gà ăn theo liều dùng khuyến cáo. Còn các loại thuốc khác thường được tiêm bắp hoặc tiêm dưới da cho gà.

Chăm Sóc Đặc Biệt Cho Gà Bệnh

Trong quá trình điều trị bằng thuốc, bạn cũng cần kết hợp chăm sóc, bồi bổ để tăng sức đề kháng, giúp gà nhanh phục hồi:

Bổ sung vitamin và điện giải: Giúp bù đắp dưỡng chất bị mất, tăng sức đề kháng cho cơ thể.
Cho gà ăn thức ăn dễ tiêu, thức ăn lỏng để gà dễ nuốt và hấp thu dinh dưỡng.
Giữ ấm cho gà: Môi trường ấm áp sẽ giúp gà nhanh hồi phục hơn.
Cho gà uống nhiều nước: Luôn đảm bảo nguồn nước sạch đủ để gà uống tránh bị mất nước.

Áp Dụng Các Phương Pháp Hỗ Trợ Khác

Ngoài thuốc tân dược, bạn cũng có thể kết hợp sử dụng các phương pháp đông y, thảo dược để hỗ trợ điều trị:

Các vị thuốc nam như Ngũ vị tư, bạc hà, nghệ vàng, tỏi,… đều có tác dụng kháng khuẩn, kháng viêm tốt cho hệ hô hấp.
Gừng, quế và một số loại thảo dược khác có tác dụng sát khuẩn, giúp gà hồi phục nhanh hơn.
Đun nước ép từ cỏ gà dầu, lá ổi, vỏ bưởi, vỏ cam,… để gà uống thay nước lọc sẽ giúp tăng sức đề kháng.

Lưu ý: Không nên chỉ dùng các phương pháp này mà cần phải kết hợp với thuốc tân dược theo chỉ dẫn của thú y.

Xem thêm: Vì Sao Gà Mổ Lông Nhau? Tìm Hiểu & Điều Trị Dứt Điểm

Tác Hại Của Bệnh Sưng Phù Đầu Ở Gà Và Cách Phòng Tránh Lây Lan

Nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, bệnh sưng phù đầu ở gà sẽ gây ra những tác hại nghiêm trọng sau:

Ảnh Hưởng Đến Sức Khỏe Gà

Gây suy giảm sức đề kháng của gà, dễ mắc các bệnh khác.
Làm tăng tỷ lệ chết trong đàn gà, đặc biệt khi kết hợp với các yếu tố nguy cơ khác.

Thiệt Hại Kinh Tế

Gà bệnh sẽ giảm năng suất đáng kể, như sản lượng trứng và thịt giảm.
Tốn kém chi phí điều trị và áp dụng các biện pháp phòng ngừa.

Để ngăn chặn bệnh lây lan rộng, bạn cần:

Cách ly gà bệnh ngay lập tức khỏi đàn gà khỏe mạnh.
Tiêu hủy gà chết đúng cách để tránh lây lan mầm bệnh.
Khử trùng dụng cụ chăn nuôi bằng các chất sát trùng an toàn.

Nhìn chung, phòng bệnh luôn tốt hơn chữa bệnh. Việc áp dụng đầy đủ các biện pháp phòng ngừa sẽ giúp bạn hạn chế thiệt hại kinh tế, đảm bảo an toàn thực phẩm và giữ cho đàn gà luôn khỏe mạnh, phát triển tốt.

Lời Kết

Trên đây là tất cả những kiến thức quan trọng về bệnh sưng phù đầu ở gà mà tôi muốn chia sẻ với bạn. Hy vọng bài viết này sẽ giúp ích cho bạn trong quá trình chăn nuôi và phòng trị bệnh cho đàn gà của mình. Nếu có bất kỳ câu hỏi nào, đừng ngần ngại liên hệ với tôi hoặc các chuyên gia trong lĩnh vực chăn nuôi gia cầm nhé! Chúc bạn thành công!

Bệnh ở Gà

Bệnh Sưng Phù Đầu Ở Gà: Nhận Biết Và Cách Điều Trị Hiệu Quả