Bệnh ORT, hay còn gọi là viêm mũi, khí quản, phổi, túi khí do vi khuẩn Ornithobacterium rhinotracheale gây ra, đang là nỗi ám ảnh của nhiều chủ trang trại gà. Không chỉ gây ra tỷ lệ mắc bệnh cao tới 100%, bệnh ORT ở gà còn khiến tỷ lệ chết ở gà lên đến 20%.
Bài viết này Đá gà Campuchia trực tiếp sẽ cung cấp cho bạn những thông tin toàn diện về bệnh ORT trên gà, bao gồm:
- Nguyên nhân gây bệnh
- Triệu chứng nhận biết
- Phương pháp phòng và điều trị hiệu quả
Biết địch biết ta trăm trận trăm thắng! Hãy cùng khám phá những kiến thức “bí mật” để bảo vệ đàn gà của bạn trước sự tấn công của ORT. Đừng bỏ lỡ bài viết này!
Bệnh ORT ở gà là gì?
Bệnh ORT (viết tắt của Ornithobacterium rhinotracheale) còn được gọi là bệnh viêm mũi, bệnh hen phức hợp hay bệnh viêm phổi hóa mủ. Đây là bệnh truyền nhiễm cấp tính ở đường hô hấp, do vi khuẩn Ornithobacterium rhinotracheale gây ra trên gia cầm, đặc biệt là gà.
Bệnh ORT có thể xảy ra quanh năm, tuy nhiên thường phát triển mạnh vào mùa xuân, hè khi thời tiết nóng ẩm. Tỷ lệ mắc bệnh có thể lên đến 100%, với tỷ lệ chết khoảng 20%. Mọi lứa tuổi gia cầm đều có khả năng mắc bệnh, tuy nhiên gà giò và gà lớn thường dễ mắc hơn.
Nguyên nhân gây bệnh ORT ở gà
Nguyên nhân chính gây ra bệnh ORT là vi khuẩn gram âm (-) Ornithobacterium rhinotracheale. Vi khuẩn này có hình dạng que, đa hình thái và phát triển khá chậm.
Bệnh ORT lần đầu được phát hiện trên giống gà tây ở nước Đức vào đầu những năm 1990. Từ năm 1994, tên gọi “ORT” mới được biết đến rộng rãi.
Vi khuẩn ORT có thể gây bệnh chính hoặc bệnh kế phát, tùy thuộc vào điều kiện môi trường, độc lực và hệ miễn dịch của gia cầm.
Đường lây lan bệnh ORT ở gà
Vi khuẩn ORT thường xâm nhập và tồn tại trong lá phổi, túi khí, chất dịch đường hô hấp, khí quản của gia cầm. Đặc biệt, có nhiều khối mủ đóng ở phế quản.
Con đường lây lan chính của bệnh ORT là từ gia cầm bệnh sang gia cầm khỏe thông qua môi trường nuôi nhốt. Khi gia cầm bệnh hắt hơi, lượng vi khuẩn trong chất dịch mũi sẽ phát tán ra môi trường, trở thành nguồn lây nhiễm.
Ngoài ra, dụng cụ chăn nuôi, gió, động vật hoang dã mang mầm bệnh cũng có thể làm lây lan bệnh ORT.
Triệu chứng và bệnh tích của bệnh ORT ở gà
Để nhận biết bệnh ORT sớm, bạn cần lưu ý các triệu chứng và bệnh tích sau đây.
Triệu chứng bệnh ORT ở gà
Giai đoạn đầu: Gia cầm thường ho khẹc nhẹ, hắt hơi, vảy mỏ hoặc tiêu chảy.
Giai đoạn tiến triển: Bệnh diễn biến rất nhanh. Gia cầm ủ rũ, kém ăn, sốt, khó thở ngày càng nhiều. Bạn có thể nhìn thấy gia cầm há miệng thở, có tiếng rít và ngáp do khối mủ bịt kín đường hô hấp.
Ngoài ra, gia cầm còn có thể gặp một số triệu chứng khác như:
- Chảy nước mắt, nước mũi, sưng mặt
- Tiêu chảy, có dịch viêm trên nền chuồng
- Gia cầm chết trong tư thế nằm ngửa (xác chết béo)
- Gà con có thể chết đột ngột mà không có triệu chứng hô hấp rõ ràng
- Gà trên 12 tuần tuổi có thể bị viêm phổi cấp tính, liệt do viêm khớp
- Gà đẻ bị sụt đẻ, đẻ non, vỏ trứng mỏng
Bệnh tích của bệnh ORT ở gà
Khi giải phẫu gia cầm chết do ORT, bạn sẽ nhận thấy các bệnh tích đặc trưng sau:
- Trong khí quản, phế quản và phổi có khối mủ hình ống trụ (không vón cục như bệnh ILT)
- Túi khí bị viêm nặng, có bọt khí màu vàng, xuất hiện màng ở túi khí, màng gan và màng tim
- Phổi viêm hóa mủ tập trung hoặc rải rác trên bề mặt
- Khí quản bình thường hoặc chỉ có xuất huyết nhẹ
Chẩn đoán bệnh ORT ở gà
Việc chẩn đoán chính xác bệnh ORT rất quan trọng để có hướng điều trị đúng. Bạn có thể dựa vào triệu chứng lâm sàng và kết quả xét nghiệm như sau:
- Xét nghiệm PCR: Phương pháp xác định chính xác tác nhân gây bệnh ORT.
- Nuôi cấy vi khuẩn: Phân lập vi khuẩn và xác định độ nhạy cảm với kháng sinh.
Vi khuẩn ORT được nuôi cấy trong thạch máu cừu. Ban đầu, khuẩn lạc có kích thước nhỏ như đầu kim (dưới 1mm). Sau khi ủ ấm khoảng 2 ngày, khuẩn lạc có hình tròn lồi, kích thước gần 2mm, có thể có mùi axit butyric.
Vi khuẩn ORT thuộc loại gram âm, bất động, không sinh nha bào. Thường có hình dạng que đặc với kích thước khoảng 0,2 – 0,9 µm x 1 – 3 µm. Cũng có thể xuất hiện dạng sợi dài, hình gậy hoặc tập trung thành đám.
Phân biệt bệnh ORT với ILT và IB
Do có nhiều triệu chứng tương đồng, bệnh ORT thường dễ bị nhầm lẫn với bệnh ILT (Viêm thanh khí quản truyền nhiễm) và IB (Viêm phế quản truyền nhiễm) trên gà. Bảng dưới đây sẽ giúp bạn phân biệt rõ ràng 3 căn bệnh này:
| Loại bệnh | Triệu chứng + bệnh tích |
|---|---|
| ORT | Biểu hiện: Gà khó thở không có chu kỳ, liên tục ngáp và thở khó.
Bệnh tích:
|
| ILT | Biểu hiện: Gà khó thở theo chu kỳ. Khi khó thở, mào gà tái lại, há mỏ và rướn cổ để khạc đờm. Sau khi khạc đờm thì gà trở lại bình thường.
Bệnh tích:
|
| IB | Biểu hiện: Gà khó thở, không có hiện tượng rướn cổ như ILT.
Khí quản có dịch nhầy, xuất huyết nặng (khác với ORT là dịch khô và ít xuất huyết). |
Lưu ý: Khi mổ thấy có khối mủ ở khí quản, bạn cần dựa vào hình dạng của chúng để xác định đó là bệnh ILT hay ORT.
Cách điều trị bệnh ORT ở gà
Hiện tại chưa có vắc-xin phòng bệnh ORT, vì vậy điều trị bằng kháng sinh là phương pháp chính. Bạn có thể áp dụng một trong ba phác đồ điều trị sau:
- Sử dụng kết hợp Enrofloxacin + Kanamycin
- Hoặc sử dụng Tilmicosin + Kanamycin
- Hoặc sử dụng Doxycycline + Tylosin
Cho gia cầm uống thuốc 1 lần/ngày, liên tục trong 5 – 7 ngày theo liều lượng hướng dẫn.
Bên cạnh đó, bạn cần hỗ trợ điều trị bằng cách:
- Sử dụng thuốc bổ gan + Bromhexin để nâng cao sức đề kháng, uống 1 lần/ngày liên tục 7 ngày.
- Cho uống chất điện giải + Gluco-C + Vitamin tổng hợp để hỗ trợ phục hồi, thay nước trong 3 – 5 ngày.
Lưu ý: Nếu mật độ nuôi quá dày, bạn nên giãn cách mật độ để việc điều trị có kết quả tốt nhất.
Xem thêm: Gà Chọi Bị Đi Ngoài: Dấu Hiệu Bệnh, Phòng Ngừa & Giải Pháp
Phòng ngừa bệnh ORT ở gà hiệu quả
Hiện tại vẫn chưa có vắc-xin phòng bệnh ORT hiệu quả, vì vậy các biện pháp phòng bệnh dưới đây rất quan trọng:
Tiêm phòng:
- Vaccine: Tiêm phòng vaccine ORT là biện pháp phòng bệnh hiệu quả nhất. Nên tham khảo ý kiến của bác sĩ thú y để lựa chọn loại vaccine phù hợp và lập lịch tiêm phòng cho đàn gà.
- Tuân thủ lịch tiêm: Cần tuân thủ đúng lịch tiêm phòng đã đề ra để đảm bảo hiệu quả bảo vệ.
Quản lý đàn gà:
- Nguồn gốc giống: Mua gà giống từ các trại giống uy tín, có chứng nhận kiểm dịch.
- Cách ly: Khi đưa gà mới về, cần cách ly chúng trong một khoảng thời gian nhất định để theo dõi sức khỏe trước khi nhập đàn.
- Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Thường xuyên kiểm tra sức khỏe đàn gà để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường.
- Giảm stress: Cung cấp môi trường sống ổn định, tránh các yếu tố gây stress như thay đổi nhiệt độ đột ngột, tiếng ồn lớn, thiếu thức ăn, nước uống.
Quản lý môi trường:
- Vệ sinh chuồng trại: Vệ sinh chuồng trại thường xuyên, khử trùng bằng các dung dịch sát trùng phù hợp.
- Thay thế lớp lót chuồng: Thường xuyên thay thế lớp lót chuồng để đảm bảo độ sạch sẽ và khô ráo.
- Điều chỉnh thông thoáng: Đảm bảo chuồng trại luôn thông thoáng, tránh ẩm ướt.
- Cung cấp nước sạch: Cung cấp đủ nước sạch, thay nước thường xuyên.
Chế độ dinh dưỡng:
- Thức ăn chất lượng: Cung cấp thức ăn chất lượng, đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết để tăng cường sức đề kháng cho gà.
- Bổ sung vitamin, khoáng chất: Có thể bổ sung thêm các loại vitamin, khoáng chất để tăng cường sức đề kháng cho gà.
- Sử dụng probiotics: Probiotics giúp cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột, tăng cường sức đề kháng cho gà.
Quý bạn đọc thân mến, tôi hi vọng những thông tin trên đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về bệnh ORT nguy hiểm trên gà và cách để phòng ngừa, nhận biết và điều trị bệnh này hiệu quả. Hãy cẩn trọng và áp dụng các biện pháp cần thiết để bảo vệ đàn gia cầm của bạn trước nguy cơ mắc bệnh ORT. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào, đừng ngần ngại liên hệ với chuyên gia thú y gần nhất để được tư vấn kỹ hơn nhé!